Šta je DRI preporučila Požarevcu za javni gradski i prigradski prevoz?

U periodu od 2017. do 2019. godine, gradovi i opštine su za gradski i prigradski prevoz putnika izdvojili iz budžeta 87 milijardi dinara, od čega 92 odsto u šest najvećih gradova u kojima živi više od trećine stanovništva Srbije, naveo je predsednik DRI Duško Pejović.

On je na predstavljanju izveštaja rekao kako je javni gradski i prigradski prevoz u Srbiji nedovoljno razvijen, da se pretežno oslanja na prevoz autobusom, kao i da je samo 9% opština donelo plan razvoja saobraćaja na svojoj teritoriji.

Ocena državnih revizora je da je opšti interes u sistemu javnog prevoza da se obezbedi da on funkcioniše efikasnije i efektivnije, odnosno da se stvore uslovi da se kvalitet prevozne usluge podigne na viši nivo uz zaštitu životne sredine.

Cilj revizije je bio dati ocenu da li su nadležni organi preduzeli adekvatne mere za efektivno i efikasno obavljanje i razvoj, odnosno funkcionisanje gradskog i prigradskog prevoza putnika kao komunalne delatnosti od opšteg interesa, rekla je Nada Tošić, državni revizor i vođa tima koji je sproveo reviziju.

„Zaključili smo da je u ovoj oblasti neophodno veće angažovanje lokalnih vlasti u pogledu planiranja u skladu sa potrebama stanovništva i nadzora nad kvalitetom pružene usluge za uložena sredstva“, naglasila je Tošić.

Jedinice lokalne samouprave koje su bile subjekti u ovoj reviziji, a to su gradovi Novi Sad, Kraljevo i Požarevac, nisu vršili nadzor nad obavljanjem gradskog i prigradskog prevoza putnika u meri koja obezbeđuje razvoj i unapređenje kvaliteta ove usluge.

Rezultati istraživanja u predstudiji govore da 40 odsto JLS ne uzima u obzir mišljenje građana o kvalitetu usluge.

Subvencije gradskog i prigradskog prevoza putnika u rasponu od 50 do 60 odsto su uobičajene u mnogim zemljama, dok u Srbiji iznose u proseku oko 30 odsto u periodu od 2017. do 2019. godine.

Subjekti ove revizije nisu pratili u dovoljnoj meri efikasnost uloženih sredstava u gradski i prigradski prevoz, uvažavajući i zaštitu životne sredine kroz programsko budžetiranje.

Rezultati istraživanja u predstudiji pokazuju da je prosečna starost autobusa, koji su saobraćali u gradskom i prigradskom prevozu putnika u Srbiji u periodu od 2017. do 2019. godine, preko 12 godina, rekla je Tošić.

Po njenim rečima, preko 70 odsto autobusa ima EURO 4 motore ili starije, dok je broj autobusa koji koriste obnovljive izvore energije zanemarljiv.

Državna revizorska institucija, nakon sprovedene revizije, dala je preporuke subjektima revizije za unapređenje mera za razvoj i unapređenje gradskog i prigradskog prevoza putnika i to nadležnom ministarstvu za saobraćaj i komunalne delatnosti i jedinicama lokalne samouprave koje su dužne da organizuju ovu komunalnu delatnost od opšteg interesa.

Preporuke

DRI je Ministarstvu građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture dala preporuke da izradi strategiju razvoja saobraćaja sa ciljevima razvoja javnog gradskog i prigradskog prevoza putnika, uspostavi merila za obavljanje komunalnih delatnosti između ostalog i za obavljanje gradskog i prigradskog prevoza putnika.

Gradovima Novom Sadu, Kraljevu i Požarevcu upućene su preporuke da otklone nesvrsishodnosti koje su utvrđene u funkcionisanju gradskog i prigradskog prevoza putnika kod svakog od njih. Ovo se odnosi na preduzimanje adekvatnih mera u cilju dugoročnog planiranja razvoja gradskog i prigradskog prevoza putnika, odnosno, donođenje program razvoja saobraćaja. Takođe, ovim gradovima je preporučeno da usvoje tarifni sistem, cene, plan linija i red vožnje, da efikasnost ulaganja u gradski i prigradski prevoz putnika prate definisanjem ciljeva i indikatora u programskom delu Odluke o budžetu, da  uključe i aspekt zaštite životne sredine u praćenje efikasnosti ulaganja, da uspostave, odnosno poboljšaju nadzor nad vršenjem komunalne delatnosti i urede način kontinuiranog izjašnjavanja korisnika o kvalitetu pruženih komunalnih usluga.