Zašto je došlo do nemira na Severu Kosova i po čemu se Severna Mitrovica razlikuje od ostalih opština?

Zubin Potok, Leposavić, Zvečan bile su juče poprište nemira. Kako je zvanično potvrdila Kosovska policija – pomogali su gradonačelnicima izabranim na lokalnim izborima 23. aprila da uđu u zgrade opštine.

Samo dan ranije ništa nije ukazivalo na ovu policijsku akciju. Pogotovo jer su i iz međunarodne zajednice upozoravali da bi novoizabrani gradonačelnici trebalo da vode tehničku, ali ne i političku ulogu, te da se treba uzdržati od nasilnih akcija.

Priština se o ove preporuke oglušila, pa se sada na zgradama opštna u ove tri opštine vijore kosovske zastave, dok su one srpske, koje su se na ovim zgradama nalazile – skinute. Ispred njih su i dalje specijalci KP.

Za danas je zakazana Sednica za nacionalnu bezbednost Srbije, na kojoj će se govoriti o aktuelnoj situaciji na KiM.

Otkud Albanci gradonačelnici u većinski srpskim opštinama?

Ove tri, plus treća opština, Severna Mitrovica, većinski su nastanjeni srpskim stanovništvom.

Na pomenutim lokalnim izborima pobedu su odneli kandidati albanskih stranaka – Demokratske partije Kosova i „Samoopredeljenja“. Predsednik „Samoopredeljenja“ je Aljbin Kurti.

DPK je odneo pobedu u dve opštine – Iljir Peci novi je gradonačelnik Zvečana, a Ljuljzim Hetemi – Leposavića.

Samoopredeljenje će voditi Severnu Mitrovicu, gde je pobednik izbora Erden Atić, i Zubin Potok, čiji je od sada prvi čovek Izmir Zećiri.

Do ovakve raspodele uloga došlo je usled bojkota srpske zajednice, te su ovi gradonačelnici vlast osvajali sa od po stotinjak glasova, pa do nešto više od petsko, koliko je osvojio Atić u najmnogoljudnijoj opštini na severu Kosova.

Srbi su institucije napustili još 5. novembra prošle godine, kada su ispostavljena dva, do sada neispunjena, zahteva – povlačenje specijalnih jedinica Kosovske policije i formiranje Zajednice srpskih opština, koja predstavlja obavezu Prištine još iz Briselskog sporazuma, potpisanog 2013. godine.

Upravo su kosovski specijalci učestvovali u jučerašnjim nemirima.

Zašto su bili „potrebni“ specijalci?

Dan ranije novi gradonačelnici položili su zakletve. To se nije desilo u zgradama lokalnih skupština, niti u zgradama opština, već u javnim objektima koji se nalaze u većinski albanskim selima koji su deo ove tri opštine.

Tako je gradonačelnik Zvečana svoju zakletvu položio u Osnovnoj školi „Isa Boljetini“, u većinski albanskom selu Boljetin.

I pre rezultata izbora jasno je bilo da će novi gradonačelnici biti Albanci, koji će imati poteškoće i pri samom formiranju svojih kabineta.

Razlog: zgrade predviđene za kabinet gradonačelnika u isto vreme su i deo kosovskog i srpskog sistema.

Od integracije u kosovski sistem, što je kao i formiranje ZSO produkt Briselskog sporazuma, prostorije predviđene za gradonačelnike na severu Kosova nalaze se u zgradama u kojima su i privremeni organi Republike Srbije.

Praktično tu se nalaze i kosovska i srpska opština.

Zgrade u koje su albanski kandidati uz primenjenu silu ušli, upravo su takvi objekti.

U tim prostorijama radili su građani zaposleni u privremenim organima, a dok lokalni Srbi govore da su te zgrade oduvek bile vlasništvo Srbije, odnosno da datiraju i pre integracije u kosovski sistem, kosovski premijer Kurti tvrdi da su one vlasništvo Kosova.

Zato se i znalo da novi gradonačelnici neće tako lako u njih ući, odnosno da će doći do otpora lokalnih Srba.

Više informacija pročitajte OVDE.